Jak przebiega leczenie zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych?

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych jest nagłą i ostrą chorobą żył, która najczęściej rozwija się w kończynach dolnych. Dotyka ona głównie osób z zaburzeniami krzepliwości krwi i żylakami. Jak dochodzi do takiej dolegliwości? Jak jest ona leczona?

Czym jest zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych?

Żyły powierzchowne to żyły, które położone są nad powięzią, czyli nad błoną składającą się z tkanki łącznej włóknistej zbitej, której zadaniem jest osłona mięśni. Są to żyły występujące blisko powierzchni skóry.

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych (thrombophlebitis superficialis) jest dolegliwością o charakterze zapalnym, która związana jest z zaburzeniami przepływu krwi oraz miejscowym uszkodzeniem tych naczyń krwionośnych, co prowadzi do powstania zakrzepów. W efekcie dochodzi do reakcji zapalnej, która może również rozszerzać się na inne tkanki, w tym na nerwy, naczynia limfatyczne oraz na skórę.

W 90% schorzenie to dotyka żył znajdujących się w kończynach dolnych ze zmianami żylakowymi, czyli z żylakami.

Dolegliwości tej nie należy mylić z zakrzepicą żył głębokich, które znajdują się pod powięzią, ale warto wskazać, że zwiększa ona ryzyko wystąpienia tej formy zakrzepicy.

Przyczyny zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych

Do zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych prowadzą zróżnicowane czynniki, do których zaliczane są głównie:
- Spowolniony przepływ krwi przez naczynia krwionośne,
- Uszkodzenia ścian naczyń krwionośnych,
- Zwiększona ilość czynników prozakrzepowych w krwi, co prowadzi do powstawania zakrzepów.

Takim czynnikom sprzyjają przede wszystkim:
- Wprowadzenie cewników – wenflonów do żył,
- Podawanie drażniących leków do żył,
- Długotrwałe przebywanie w jednej pozycji, na przykład siedzącej,
- Wysokie temperatury, na przykład w trakcie upałów,
- Okres ciąży,
- Urazy naczyń krwionośnych i ich okolicy.

Nawracające zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych, także określane jako zapalenie wędrujące, może być również objawem nowotworów oraz innych chorób, w tym choroby Buergera, czyli zakrzepowo-zrostowego zapalenia naczyń oraz choroby Behçeta, czyli układowego zapalenia naczyń krwionośnych.

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych – objawy

Schorzenie to daje zróżnicowane objawy, do których zaliczane są w szczególności:
- Miejscowy obrzęk wzdłuż żyły i w jej otoczeniu,
- Zaczerwienienie skóry,
- Dolegliwości bólowe,
- Stwardnienia i zgrubienia wyczuwalne w naczyniach krwionośnych.

Jak diagnozuje się zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych?

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych jest diagnozowane przede wszystkim z wykorzystaniem USG Dopplera – badania ultrasonograficznego.

Badanie to pozwala na określenie lokalizacji i charakteru zakrzepu i następnie na dobranie odpowiedniego postępowania.

Jak odbywa się leczenie zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych?

W wielu przypadkach leczenie zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych nie jest konieczne, ponieważ po paru dniach albo paru tygodniach choroba ta ma tendencję do samoistnego ustępowania.

Wskazane jest jednak udanie się do lekarza, ponieważ często dochodzi do nawrotów tej dolegliwości oraz do przejścia zapalenia w poważniejszą zakrzepicę żył głębokich. Dobór odpowiednich metod leczenia tej dolegliwości bazuje głównie na przyczynie oraz na wielkości zmian zakrzepowych.

Najczęściej leczenie zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych odbywa się z wykorzystaniem poniższych metod:

Niesteroidowe leki przeciwzapalne
W przypadku nienasilonych dolegliwości wykorzystuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne, które mają na celu redukcję objawów, czyli zmniejszenie bólu oraz zapalenia.

Najczęściej stosowane są ibubrofen, kwas acetylosalicylowy, naproksen czy ketopofen. Leki te można zażywać doustnie albo używać ich w formie żelu albo maści.

Leki przeciwkrzepliwe
Gdy dolegliwość obejmuje większy obszar, a także zajęta żyła łączy się z głębszymi naczyniami, na przykład z żyłą udową, leczenie zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych odbywa się z wykorzystaniem leków przeciwkrzepliwych.

Głównie stosowane są małe dawki heparyny, która podawana jest podskórnie w formie zastrzyków przez około 6 tygodni. Zamiast zastrzyków można też stosować leki doustne, na przykład acenokumarol lub warfarynę, przez minimum 4 tygodnie.

W trakcie stosowania leków przeciwkrzepliwych duże znaczenie ma regularne kontrolowanie parametru krzepnięcia krwi – INR.

Kompresjoterapia
Terapia kompresyjna, czyli terapia uciskowa jest stosowana w celu zredukowania objawów bólowych i obrzęków. Stosuje się w tym celu bandaże, podkolanówki na żylaki i pończochy uciskowe.

Antybiotykoterapia
Stosowana jest w sytuacji, gdy w przebiegu zapalenia doszło również do infekcji bakteryjnej.

Usuwanie żylaków
Jako że schorzenie to często współwystępuje z żylakami, jedną z metod leczenia jest ich usuwanie.

Zabiegi chirurgiczne
W zaawansowanych przypadkach leczenie zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych prowadzone jest z użyciem zabiegów chirurgicznych, podczas których podwiązuje się ujście żyły, by zapobiec powstawaniu zatorów.